ಅಲ್ಪಪ್ರಾಣ--ಮಹಾಪ್ರಾಣ

ಬಂಗಾಲಿಗಳು ‘ಪಂಚವಟಿ’ ಎನ್ನುವ ಪದವನ್ನು ‘ಪೊಂಚೊಬೊಟಿ’ ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ‘ಕಂಕಣಾ’ ಪದವನ್ನು
‘ಕೊಂಕಣಾ’ ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಉಚ್ಚಾರಣಾ ಶೈಲಿಯೇ ಹಾಗಿದೆ. ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಜನಗಳಿಗೆ ‘ಬೆಂಗಳೂರು’ ಎನ್ನಲು ಬಾರದೆ, ‘ಬ್ಯಾಂಗ್ಲೋರ್’ ಎಂದೂ ‘ಶಿಂಧೆ’ ಎನ್ನಲು ಬಾರದೇ, ‘ಸಿಂದ್ಯಾ’ ಎಂದೂ ಅಂದಿರಬಹುದು.

ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ಉಚ್ಚಾರಣಾ ಸಮಸ್ಯೆ ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ. ಕನ್ನಡಿಗರು ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದಗಳನ್ನು ಶುದ್ಧವಾಗಿ ಉಚ್ಚರಿಸಬಲ್ಲರು, ಅಮೇರಿಕನ್ನರು ನಾಚುವಂತೆ ಅಮೇರಿಕನ್-ಇಂಗ್ಲಿಶ್ ಮಾತನಾಡಬಲ್ಲರು. ಇದೆಲ್ಲ ಸರಿಯೇ. ಆದರೆ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿಯೇ ಅಲ್ಪಪ್ರಾಣ ಮತ್ತು ಮಹಾಪ್ರಾಣಗಳನ್ನು ಅದಲು ಬದಲು ಮಾಡುವದರಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಿಗರು ವಿಶೇಷ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಸಿನೆಮಾದ ‘ಮಧ್ಯಾಂತರವು’ ಕೆಲವು ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ‘ಮದ್ಯಾಂತರ’ವಾಗಿ ಬಿಡುವದು. ಉಚ್ಚಾರಣೆ ಹೋಗಲಿ ಬಿಡಿ, ಬರೆಯುವದೂ ಹೀಗೆ ಆದರೆ ತಪ್ಪಲ್ಲವೆ?

ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರು ಖಾನ ಸಹೋದರರ ಜೊತೆಗೆ ‘ ಖುದಾಯೀ ಖಿದ್ಮತ್‌ಗಾರ ’ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಚಳುವಳಿಯ ಪ್ರವರ್ತಕರು ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಪದಪುಂಜವನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತಾರೊ ಹಾಗು ಉಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾರೊ, ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯುವದು ಹಾಗು ಉಚ್ಚರಿಸುವದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಪ್ರಜ್ಞಾವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ.
ಆದರೆ, ಕನ್ನಡ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ‘ಖುದಾಯೀ ಖಿದ್ಮತ್‌ಗಾರ’ ಪದವು ‘ಕುದಾಯಿ ಕಿದ್ಮತ್ಗಾರ್’ ಆಗಿದೆ. ಅದರಂತೆ ‘ಝಾರಖಂಡ’ ಪದವು ‘ಜಾರ್ಕಂಡ್’ ಅಗಿತ್ತು. ಇದರ ಬರಹಗಾರರು, “ಮಹಾಪ್ರಾಣ ಉಚ್ಚಾರವು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಸಹಜವಲ್ಲವೆಂದು”, justify ಮಾಡುವರೇನೊ?

ಯಾರು ನಿಮಗೆ ಈ ತಪ್ಪು ಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟವರು ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತೇನೆ. ಇದು ನಿಜವಲ್ಲ. ಒಂದು ವೇಳೆ, ಮಹಾಪ್ರಾಣ ಪದಗಳು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯಿಂದಲೇ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಈಗ ಅವು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಬೆರೆತುಕೊಂಡಿವೆ. ದೈನಂದಿನ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಬಿಡುವದು ಸಾಧ್ಯವೇ ಆಗದು. ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ೧೫೦ ಪದಗಳು ಬಂದಿವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ೧೨ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಾಪ್ರಾಣ ಅಕ್ಷರಗಳಿವೆ. ಅಂದರೆ ಶೇಕಡಾ ೮ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಾಪ್ರಾಣ ಅಕ್ಷರಗಳು ಬಂದಿವೆ.

ಈಗ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆ ಗಮನಿಸಿರಿ:
‘ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಸಚಿವರಾದ ಶ್ರೀ ಘೋರ್ಪಡೆಯವರು ಶ್ರೀ ಭೀಮಣ್ಣ ಖಂಡ್ರೆಯವರ ಜೊತೆಗೆ, ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಸೀನರಾಗಿದ್ದಾರೆ.’
ಈ ವಾಕ್ಯವನ್ನು ‘ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಸಚಿವರಾದ ಶ್ರೀ ಗೋರ್ಪಡೆಯವರು ಶ್ರೀ ಬೀಮಣ್ಣ ಕಂಡ್ರೆಯವರ ಜೊತೆಗೆ, ಮದ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಸೀನರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ’ ಎಂದು ಬರೆದರೆ ಹಾಗೂ ಉಚ್ಚರಿಸಿದರೆ ಸರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆಯೆ?

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮಹಾಪ್ರಾಣ ಪದಗಳೇ ಇಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳುವ ಕೆಲವು ಅಲ್ಪಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ನಾವು “ ಛೀ, ಥೂ!” ಎನ್ನದೆ ಗತ್ಯಂತರವಿಲ್ಲ. ಇವೆಲ್ಲ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದಗಳು ಎನ್ನುವ ಇವರಿಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಹಾಗು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಗಳ ಅನ್ಯೋನ್ಯ ಸಂಬಂಧವೇ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಸಂಸ್ಕೃತವು ಕನ್ನಡದ ತಾಯಿಯಲ್ಲ. ಅದರೆ, ಅವುಗಳ ಸಂಬಂಧ ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಪ್ರೇಮಿಗಳ ಸಂಬಂಧ.

ಮಹಾಪ್ರಾಣಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಕತ್ತಿ ಮಸೆಯುತ್ತಿರುವವರಲ್ಲಿ, ಶ್ರೀ ಶಂಕರ ಭಟ್ಟರು ಮುಖ್ಯರು. “ಕನ್ನಡ ಬರಹವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸೋಣ” ಎನ್ನುವ ಅವರ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಿಗರು ಮಹಾಪ್ರಾಣವನ್ನು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಉಚ್ಚರಿಸುವದೇ ಇಲ್ಲ; ಆದರೆ ಹಾಗೆ ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. (ಪುಟ ೬೦ ) “ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ರಿ” ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆಂದು ನಾವು ಅಂದುಕೊಂಡರೂ ಸಹ, ನಿಜವಾಗಲೂ ನಾವು ಉಚ್ಚರಿಸುತ್ತಿರುವದು “ಮುಕ್ಯ ಮಂತ್ರಿ” ಎಂದು ಇವರು ತಿಳುವಳಿಕೆ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. (ಪುಟ ೬೦ ).
ಈ ಮಾತು ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ಅವಮಾನವಲ್ಲವೆ? ಕನ್ನಡಿಗರು ಅಷ್ಟು ದಡ್ಡರೆ?

ಇದು ಒಂದು Theoryಯಾದರೆ, ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನರು ಮರಾಠಿ ಭಾಷೆಯ ಪ್ರಭಾವದಿಂದಾಗಿ, ಅಲ್ಪಪ್ರಾಣಗಳನ್ನು ಮಹಾಪ್ರಾಣವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನುವದು ಮತ್ತೊಂದು theory.
ಧಾರವಾಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕುಂದಗೋಳ ಊರಿನಲ್ಲಿಯೇ ಬೆಳೆದು ಈಗ ಮೈಸೂರು ಸೇರಿದ ಶ್ರೀ ರಾಜಪುರೋಹಿತ ಎನ್ನುವ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಘೋಷಣೆಯನ್ನಷ್ಟು ಗಮನಿಸಿರಿ. ಇವರ ಲೇಖನ ‘ಕಸ್ತೂರಿ’ ಮಾಸಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿತ್ತು. ಘೋಷಣೆಯ implication ಹೀಗಿದೆ:
‘ಗಡಿಯಾರ’ ಅನ್ನುವ ಪದವನ್ನು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದವರು ತಪ್ಪಾಗಿ ‘ಘಡಿಯಾರ’ ಎಂದು ಗರ್ಜಿಸಿ ಉಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾರೆ!
ವಾಹ್ ವಾ!! ರಾಜಪುರೋಹಿತರೆ, ನಿಮ್ಮ ಭಾಷಾಪಾಂಡಿತ್ಯಕ್ಕೆ ನನ್ನ ದೀಡ ನಮಸ್ಕಾರ!
ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ‘ಘಟೀ’ ಎಂದರೆ ಸಮಯದ ಒಂದು unit. ಈ ಪದದಿಂದ ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ‘ಘಡೀ’ ಎನ್ನುವ ಪದವು ಬಂದಿದೆ. ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ‘ಯಾರ’ ಅಂದರೆ ‘ಮಿತ್ರ’ ಅನ್ನುವ ಅರ್ಥವಿದೆ. ಆದುದರಿಂದ ‘ಘಡೀಯಾರ’ ಅಂದರೆ ‘ಸಮಯ ಮಿತ್ರ’; ನಿಮಗೆ ವೇಳೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸುವವನು. ‘ಘಡಿಯಾರ’ ಎಂದು ಸರಿಯಾಗಿ ಉಚ್ಚರಿಸುವ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದವರಿಗೇ ನೀವು ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರ ಪಟ್ಟ ಕಟ್ಟಿದಿರಲ್ಲ , ಸ್ವತಃ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕುಂದಗೋಳದಲ್ಲಿ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಕಲಿತವರಾಗಿ! ಇದಕ್ಕೆ ಅಜ್ಞಾನವೆನ್ನೋಣವೆ ಅಥವಾ ಭಾಷಾದ್ರೋಹವೆನ್ನೋಣವೆ?

ನಿಜ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ, ಮೈಸೂರು ಸಂಸ್ಥಾನವು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ತಮಿಳು ದಿವಾನರ ಆಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದುದರಿಂದ ಹಾಗೂ ತಮಿಳು ನಾಡಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿ ಇದ್ದುದರಿಂದ, ಆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಹಾಪ್ರಾಣಗಳ ಬದಲು ಅಲ್ಪಪ್ರಾಣಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವದು ರೂಢಿಯಾಗಿ ಬಿಟ್ಟಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು? Very simple. ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ವರ್ಗದ ವ್ಯಂಜನಗಳಿಗೆ ಒಂದೇ ಅಕ್ಷರಸಂಕೇತ ಇರುವದರಿಂದ, ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ ಮಹಾಪ್ರಾಣವೇ ಇಲ್ಲ. (ಜಗಳಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ ಮಾತ್ರ ತಮಿಳರಂತಹ ಮಹಾಪ್ರಾಣಿಗಳೇ ಇಲ್ಲವೆನ್ನಿ).

ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ ಕ, ಖ, ಗ, ಘ ಈ ಧ್ವನಿಗಳಿಗೆ ಒಂದೇ ಸಂಕೇತಾಕ್ಷರ. ಅದರಂತೆ ಟ, ಠ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ. ಹೀಗಾಗಿ ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ ‘ಘೋರ್ಪಡೆ’ ‘ಕೋರ್ಪತೆ’ ಅಥವಾ ‘ಖೋರ್ಫಠೆ’ ಆಗಬಹುದು. ‘ಭಟ್ಟ’ರು ‘ಬಟ್ಟ’ರಾಗುತ್ತಾರೆ , ‘ಬತ್ತ’ರೂ ಆಗಬಹುದು. ಈ ಪ್ರಭಾವದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಹಳೆ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಸಹ ಅಲ್ಪಪ್ರಾಣದ ರೂಢಿ ಬಲವತ್ತರವಾಯಿತು. ಹಳೆ ಮೈಸೂರಿಗರು ದಯವಿಟ್ಟು ಇದನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಯಾರನ್ನೂ ಹೀಗಳೆಯುವದು ಈ ಲೇಖನದ ಉದ್ದೇಶವಲ್ಲ. ಕನ್ನಡವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಬರಿಯುವ ಹಾಗು ಉಚ್ಚರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದು, ಯಾರಿಗಾದರೂ ನೋವೆನಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಈ ದಡ್ಡನನ್ನು ದಯವಿಟ್ಟು ಕ್ಷಮಿಸಿರಿ.

ಮುಂದಿನ ಸಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ನೋಡೋಣ, ತಿದ್ದಿಕೊಳ್ಳಲು ಮನಸ್ಸು ಮಾಡೋಣ.

“ಸರಿಗನ್ನಡಮ್ ಗೆಲ್ಗೆ!”