ಹೆಸರಿನ ಕುಸುರು ಪಸರಿಸಿದಾಗ

ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಟಿಪ್ಪಣಿ:
ಶ್ರೀ ಅನಂತ ಕಲ್ಲೋಳರು ಕನ್ನಡದ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಹಾಸ್ಯ ಲೇಖಕರು. ೧೯೯೫ರಲ್ಲಿ ಬೆಳಗಾವಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾದ ‘ಬೆಳಗಾವಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ’ದ ಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರು. ಕನ್ನಡದ ಅಭಿಮಾನದಿಂದಾಗಿ, ತಮ್ಮ ನೌಕರಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದೇಟು ಅನುಭವಿಸಿದವರು.
ಕನ್ನಡದ ಕಟ್ಟಾಳುಗಳಾದ ಶ್ರೀ ಅನಂತ ಕಲ್ಲೋಳರು ‘ಬೆಳಗಾವಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ’ದ ದಶಮಾನೋತ್ಸವದ ಸ್ಮರಣ ಸಂಚಿಕೆ (೨೦೦೮)ಯಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಲೇಖನವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಉದ್ಧರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಶ್ರೀ ಅನಂತ ಕಲ್ಲೋಳರಿಗೆ ಧನ್ಯವಾದಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
-ಸುನಾಥ


”ಹೆಸರಿನ ಕುಸುರು ಪಸರಿಸಿದಾಗ”
------ಅನಂತ ಕಲ್ಲೋಳ

ನನ್ನ ಹಿರಿಯ ಸಾಹಿತಿ ಮಿತ್ರರಾದ ‘ರಂ.ಶಾ’ರವರು ‘ಗಾಂಧಿ ಆಣಿ ಆಂಬೇಡಕರ’ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ತರವಲ್ಲ ಎಂದೆನಿಸಿದರೂ ಹೆಸರಿನ ಬಗ್ಗೆ ಕೊಸರಾಡುವದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲಾಗಲಿಲ್ಲ. ನಾವು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬಾಬಾಸಾಹೇಬರ ಅಡ್ಡಹೆಸರನ್ನು ‘ಅಂಬೇಡ್ಕರ್’ ಎಂದೇ ರೂಢಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೆ ಮರಾಠಿಯಲ್ಲಿ ಅದು ‘ಆಂಬೇಡಕರ’ ಎಂದು ಝಳಕಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ‘ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಹೇಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಾನೋ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದರೂ ಬರೆಯುವದು, ಉಚ್ಚರಿಸುವದು ಶಿಷ್ಟಾಚಾರವೆನಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ನೀವು ಆಂಬೇಡಕರ ಎಂದೇ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಿರಿ’ ಎಂದು ರಂ.ಶಾ. ಬಜಾಯಿಸಿದ್ದರು.

‘ಹೌದ್ರೀ ಖರೆ; ಅವರು ನಮ್ಮ ‘ಕಾರಂತ’ರನ್ನು ‘ಕಾರಂಥ’ ಎಂದು ಗಿರೀಶ ‘ಕಾರ್ನಾಡ’ರನ್ನು ಗಿರೀಷ ಕರ್ನಾಡರೆಂದು, ‘ಮೈಸೂರ’ನ್ನು ‘ಮ್ಹೈಸೂರೆಂದು, ಅಷ್ಟೇ ಏಕೆ ‘ಕನ್ನಡ’ವನ್ನು ‘ಕಾನ್ಹಡೀ’ ಎಂದು ರೂಢಿಸಿಕೊಂಡು ದೃಢಪಡಿಸಿಬಿಟ್ಟಿದ್ದಾರಲ್ಲ ಮರಾಠಿಯಲ್ಲಿ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ರಾಹುಲ್ ‘ದ್ರಾವಿಡ’ ಅದರೆ ಮರಾಠೀ ಬಂಧುಗಳು ಆತನನ್ನು ‘ದ್ರವಿಡ’ ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಾರೆ, ಹಾಗೇ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಸದ್ಯ ಭಾರತದ ಪುಣ್ಯಕ್ಕ ರಾಷ್ಟ್ರಗೀತೆಯಲ್ಲಿಯ ‘ದ್ರಾವಿಡ’ವನ್ನು ಅವರು ದ್ರವಿಡಗೊಳಿಸಿಲ್ಲ! ಶಾಸ್ತ್ರಾತ್ ರೂಢಿರ್ಬಲೀಯಸೀ……..’ ಅಂತ ನಾನು ಕೊಸರಾಟದ ಸುರು ತೆಗೆದಾಗ, ರಂ.ಶಾ.ಮೊಳಕೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಚಿವುಟಿ ಹಾಕಿದರು. ‘ಅವರು ತಮ್ಮ ಮಾತೃಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ತಮ್ಮ ಹೆಸರು ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದರೋ ಹಾಗೇ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಇರಲಿ’ ಎಂದು ಅವರು ಅಪ್ಪಣೆ ಕೊಡಿಸಿದ್ದು ಒಪ್ಪುವಂತೆಯೇ ಇತ್ತು. ನಾನು ಹಾಗೇ ಅದನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸಿದೆ; ಆದರೆ ಹೆಸರಿನ ಕುರಿತು ಒಡಮೂಡಿದ ಕುಸುರು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪಸರಿಸುತ್ತಲೇ ಇದೆ.

ಕನ್ನಡ ಭಾಷಾ ಅಕ್ಷರಸಂಪತ್ತು, ಕನ್ನಡ ಭಾಷಾ ಬಳ್ಳಿ ಪುಷ್ಕಳವಾಗಿದೆ. ಕನ್ನಡದವರು ಯಾವುದೇ ಭಾಷೆಯವರ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು , ಪದಗಳನ್ನು ಅವರವರ ಉಚ್ಚಾರಣೆಗೆ ತದ್ರೂಪವಾಗಿ ಬರೆಯಬಲ್ಲರು. ಆ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ದೇವನಾಗರಿ ಲಿಪಿ ಸಹ ಕನ್ನಡದ ಲಿಪಿಯಷ್ಟು ಸಮೃದ್ಧವಾಗುವದಿಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಏಕನಾಥನನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತೇವೆ; ಅಂತೆಯೇ ಎಡೆಯೂರೇಶ್ವರನನ್ನು ಉಚ್ಚಾರಾನುಗುಣವಾಗಿ ಬರೆಯುವಾಗ ಹೃಸ್ವ ‘ಎ’ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಆರಂಭಿಸುತ್ತೇವೆ. ಇಂಥ ನಿಷ್ಕೃಷ್ಟತೆ ದೇವನಾಗರಿಗೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲವಲ್ಲ. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಎ,ಏ; ಒ, ಓ ಎಂಬ ಭೇದನಿರೂಪಣೆಯ ಉಚ್ಚಾರ ಸಂಕೇತಗಳು ದೇವರ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಇಲ್ಲ ನೋಡ್ರಿ. ನಮ್ಮ ಬೆಳಗಾವಿಯನ್ನು ಮರಾಠಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಾಗ ಬೇಳಗಾಂವ ಎಂದು ದೀರ್ಘ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಬಹುಶಃ ಇಷ್ಟೊಂದು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹೋರಾಟ ನಡೆಯಿಸಿದರೂ ಅವರಿಗೆ ಕನ್ನಡದ ಬೆಳಗಾವಿ ಕನ್ನಡಿಯ ಗಂಟಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ‘ಬೆಳಗಾವಿ’ಯ ನಿಖರ ಉಚ್ಚಾರ ಮರಾಠಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗುವದಿಲ್ಲವಲ್ಲ! TASTEನ್ನು ಮತ್ತು TESTನ್ನು ಅವರು ಒಂದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರಿಗೆ ದೀರ್ಘದ ದಂಡ ನಾಸ್ತಿ. ಬಹುಶಃ ಅದರಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಉಳಿದ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ದೂರದಿಂದಲೇ ದೀರ್ಘದಂಡ ನಮಸ್ಕಾರ ಹಾಕಿ ತಮ್ಮ ನುಡಿಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶೇಷ ಪುರಸ್ಕಾರ ನೀಡುತ್ತಾರೇನೋ?

ದೇವನಾಗರಿ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬದಿಗಿಟ್ಟು ತಮಿಳು ಭಾಷೆಯ ಕಡೆಗೆ ಹೊರಳೋಣ. ನಮಗಿಂತ ಮೊದಲೇ ತಮಿಳು ಭಾಷೆ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಯಾಗಿ ಅಧಿಕೃತ ಪಟ್ಟಗೊಡಿಸಿದೆಯಷ್ಟೇ. ‘ಗಾಂಧಿ’ ಎಂಬ ಸುಲಭದ ಹೆಸರನ್ನು ತಮಿಳು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಾಗ ಅದನ್ನು ಕಾಂತಿ ಎಂದೋ, ಖಾಂತಿ ಎಂದೋ, ಕಾಂಥಿ ಎಂದೋ, ಗಾಂತಿ ಎಂದೋ, ಗಾಂಧಿ ಎಂದೋ, ಖಾಂದಿ ಎಂದೋ, ಘಾಂತಿ ಎಂದೋ, ಖಾಂಧಿ ಎಂದೋ ಹಲವು ಹನ್ನೊಂದು ಬಗೆಯಾಗಿ ಉಚ್ಚರಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ‘ಪ್ರಭಾಕರ’ನನ್ನು ‘ಪಿರ್ಪಾಗರ್’ ಎಂದು, ಪ್ರತಿಭಾ ಪಾಟೀಲ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಿರಿತಿಪಾ ಬಾಡಿಲ ಎಂದೂ ಓದುವಂತಹ ಅಧ್ವಾನ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರಲ್ಲಿ ಕ ಆದ ಕೂಡಲೆ ಙ, ಖ ಆದ ಕೂಡಲೇ ಞ್ ಹೀಗೆ ಮಿತಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಲಿಪಿಸಂಕೇತಗಳಿವೆ. ಬರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಮಿತಾಕ್ಷರಿಗಳಿದ್ದರು ಬಾಯಬಡಕತನದಲ್ಲಿ ಅವರ ಬಢಾಯಿ, ಲಢಾಯಿ ಬಲು ಜೋರು. ಒಂದೊಂದೇ ಅಕ್ಷರವು ಹಲವು ಹನ್ನೊಂದು ಉಚ್ಚಾರಣೆಗಳಿಗೆ ಆಸ್ಪದವೀಯುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಷರಗಳ ಸಿರಿವಂತಿಕೆ ಇದ್ದರೂ, ನಾವು ದೈವವಿದ್ದೂ ದತ್ತಗೇಡಿಯಂತೆ ಹೆರವರ ಅನುವರ್ತನೆ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ. ವಿಶೇಷತಃ ಕರ್ನಾಟಕದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ‘P.T.ಉಷಾ’, ‘K.D.ಸತೀಶ್’ ಎಂಬಂಥ ಹಂಡಬಂಡ ಬರವಣಿಗೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದಲ್ಲವೆ! ಅದು ತಮಿಳರಿಂದ ನಾವು ಪಡೆದ ಬಳುವಳಿ. ಪಾಪ; ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ ಈ ಆದ್ಯಾಕ್ಷರಗಳನ್ನು (initials) ಬರೆದಲ್ಲಿ
P.T.ಉಷಾ, B.D. ಉಷಾ, B.T. ಉಷಾ, P.D.ಉಷಾ ಹೀಗೆ ನಾನಾ ತರಹದವಳಾಗಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅಂಥ ಗೊಂದಲವಿಲ್ಲ; ನಮ್ಮ ಅಕ್ಷರಸಂಪತ್ತು ಎಂಥ ಹೆಸರನ್ನೂ, ಇನಿಷಿಯಲ್ಸನ್ನೂ ಅಪ್ಪಟವಾಗಿ ಬರೆಯುವಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಹಿರಿಯಣ್ಣ ತಮಿಳು ತನ್ನ ಅಕ್ಷರದಾರಿದ್ರ್ಯದಿಂದ ಅವಲಂಬಿಸಿರುವ ಈ ಹಂಡಬಂಡತನವನ್ನು ಕನ್ನಡದವರು ಕುರುಡರಾಗಿ ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ. ತಲೆ ಬೋಳಾದವನು ಪಾಪ; ವಿಗ್ ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆಂದು ನೋಡಿದ ಎಬಡ (ಕನ್ನಡಿಗ) ತನ್ನಕೇಶಸಂಪತ್ತನ್ನು ಬೋಳಿಸಿಕೊಂಡು ಟೋಪಣ ಹಾಕಿಕೊಂಡಂತೆ! ಮೈಸೂರು ಕಡೆಗೆ ಕನ್ನಡ ಅಂಕಿಗಳ ಬಳಕೆ ಕಡಿಮೆ. ಇದಕ್ಕೂ ಅದೇ ಕಾರಣ. ತಮಿಳು ಅಂಕೆಗಳು ಅಕ್ಷರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಇವೆ. (ಅ,ಗ……) ಅದರಿಂದ ಬರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ವಾನವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಅರೆಬಿಕ್ ಅಂಕೆ (1,2,3,…) ಅವಲಂಬಿಸಿದರು. ಕನ್ನಡದ ಅಂಕೆಗಳಿಂದ ಅಂಥ ಫಜೀತಿ ಇಲ್ಲ. ಆದರೂ ತ್ಮಿಳರು ಅರೆಬಿಕ್ ಅಂಕೆಗಳಿಗೆ ಆತುಕೊಂಡರು ಎಂದು ಕನ್ನಡಿಗರು ಕನ್ನಡ ಅಂಕೆಗಳನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟರು. ತಮಿಳರ ಕುರುಡು ಅನುಕರಣ ಮಾಡಿದರು.

ಈಗ ನೋಡ್ರಿ. ನಮ್ಮ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ‘ಸಾರಿಗೆ’ ಎಂದು ಸೂಕ್ತವಾದ ಪದವಿದೆ, Transport ಎಂಬುದಕ್ಕೆ. ನಾವು ಅದನ್ನು ಬಳಸುವದಿಲ್ಲ. ತಮಿಳು ಭಾಷಿಕರು ‘Transport’ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ತಮ್ಮಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತವಾದ ಪದವಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಾಗ ‘ಪೋಕ್ಕುವರುವದು’ ಎಂಬ ಕೃತ್ರಿಮ ಪದವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು. ಅದರರ್ಥ ‘ಹೋಗಿಬರುವದು’ ಎಂದು. ಈಗ ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ ಅದೇ ಪದ ಪ್ರಚಲಿತಗೊಂಡು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿತವಾಗಿದೆ. ತಮಿಳು ಸರ್ಕಾರ, ತಮಿಳು ಅರಸಾಂಗ ಎನಿಸುತ್ತದೆ. ಗವರ್ನರು ರಾಜ್ಯಪಾಲರಲ್ಲ ತಮಿಳಿನಲ್ಲಿ; ಆಳುವವರ್! ನಾವು ಕನ್ನಡ ಪದಗಳು ಇದ್ದಾಗಲೂ ಬಳಸದೇ ಹೆರವರ ನುಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಪದಗಳಿಗೆ ಜೋತು ಬೀಳ್ತೀವಿ. ಎಂಥ ನ್ಯೂನಗಂಡತೆ ಇದು!!

ಮರಾಠಿಗರು ಸಹ ಹೆಚ್ಚೂ ಕಡಿಮೆ ತಮಿಳರಂತೇ ಸ್ವತ್ವದ ಸತ್ವ ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡವರು. Airhostessಗೆ ಹವಾಯಿ ಸುಂದರಿ ಎಂಬಂಥ ಅನರ್ಥಕಾರಿ ಪದವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ ಅವರು. ಅವರದೇ ‘ಅಮೃತ’ ಎಂಬ ಡೈಜೆಸ್ಟ್ ದಲ್ಲಿ ಕೆಲವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಲೇಖನ ಬಂದಿತ್ತು. ‘ಕನ್ನಡಿಗರು ಗಗನಸಖಿ ಎಂಬಂಥ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ಪದ ಟಂಕಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಮ್ಮ ‘ಹವಾಯೀ ಸೌಂದರಿ’ಯಲ್ಲಿ ಮರಾಠಿತನವೂ ಇಲ್ಲ, ಸೂಕ್ತತೆಯೂ ಇಲ್ಲ’ ಎಂದು ಹಳಹಳಿಕೆ ಇತ್ತು. ಜೀವಾವಧಿ ಶಿಕ್ಷೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿದೆ, Life termಗೆ ಸುಸಂವಾದಿಯಾದ ಪದ. ಮೊನ್ನೆ ನಮ್ಮ ಇಲ್ಲಿಯ ಕನ್ನಡದ ಸಾಹಿತಿಗಳೊಬ್ಬರು, ‘ಪ್ರವೀಣ ಮಹಾಜನ್ನಿಗೆ ಜನ್ಮಠೇಪ ಆತಲ್ರಿ’ ಅಂತ ಒರಲಿದ್ರು. ಜೀವಾವಧಿ ಶಿಕ್ಷೆ ಕನ್ನಡದ ನಾಲಗೆಗೆ ಬರದೆ ‘ಜನ್ಮಠೇಪ ಯಾಕೆ ಲೇಪಗೊಳ್ಳಬೇಕು?’ ಭಾಷೆಗೆ ತಪ್ಪುವ ರಾಯರ ಗಂಡ ಹುಟ್ಟಬೇಕಾಗಿದೆ.

ಕನ್ನಡಿಗರ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ, ಶಬ್ದಕೋಶದಲ್ಲಿ ಎಂಥ ಭಾವನೆಗಳನ್ನೂ ವಿಚಾರಗಳನ್ನೂ ಸಂವಹಿಸುವ ಕ್ಷಮತೆ ಇದೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಜೀವಧಾರೆಯು ಪುಷ್ಟಿದಾಯಕವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವಂತಿದೆ. ಆದರೆ ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ಅದನ್ನು ಬಳಸುವಂಥ ಮನಸ್ಸು ಯಾಕೆ ಬಾರದು? ಹೆರವರನ್ನು ಅನುಕರಿಸುವ ರಣಹೇಡಿತನ, ಗತಿಗೇಡಿತನ ಇನ್ನೂ ಎಷ್ಟೊಂದು ಕಾಲ ಇರೋದು?

‘ಕಂಠೀ ಝಳಕೆ ಮಾಳ ಮುಕ್ತಾಫಳಾಚಿ’ ಎಂದರೆ ಏನು? ‘ನುರುವಿ ಪುರುವಿ’ ಎಂದರೇನು? ಮುತ್ತಿನ ಸರ ಇರುತ್ತವೆ ಸರಿ; ಮುಕ್ತಾಫಳ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಇರುವ ಅರ್ಥ ಏನು? ‘ಮುಕ್ತಾಫಳ’ಕ್ಕೆ ಮರಾಠಿಯಲ್ಲಿಯೇ ವ್ಯಂಗ್ಯಾರ್ಥ ಒಂದಿದೆ. ಅದೇನೆ ಇರಲಿ. ಆರತಿ/ಮಂತ್ರ ಮುಂತಾದವುಗಳು ಭಕ್ತಿ ಭಾವನೆಯಿಂದ ಹಾಡುವದು/ಅನ್ನುವದು ನಮ್ಮ ರೀತಿಯಾಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲೇನೂ ದೋಷವಿಲ್ಲ. ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯ, ಸ್ತೋತ್ರದ ರೂಪದಲ್ಲಿಯ ಆರತಿಯು ನಮ್ಮದೇ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಅರ್ಥದ ಅರಿವಿನಂದಾಗ ಅದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾರ್ಥಕತೆ ಬರುವದಲ್ಲವೇ? ಹಾಗೆ ಮಾಡಿ ನಂತರ ಬೇಕಾದರೆ ಬೇರೆ ಭಾಷೆಯ ಜನಪ್ರಿಯ ಆರತಿ ಅಂದಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾದೀತಲ್ಲವೇ? ‘ನುರುವಿ’ಯನ್ನು ಎಲ್ಲಿ ನುರಿಸೋದು ಎಂಬುದನ್ನು ಕೂಡ ಯೋಚಿಸದೇ ಚಪ್ಪಾಳೆ ತಟ್ಟುತ್ತೇವೆ. ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾದ ಕನ್ನಡದ ಆರತಿಗಳನ್ನು ಅನ್ನಲಿಕ್ಕೆ, ನಮ್ಮ ಬಾಯಿ ಸೆಟಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ದ.ರಾ.ಬೇಂದ್ರೆಯವರು ೧೯೩೧ರಷ್ಟು ಹಿಂದೆಯೇ ಬೇರೆ ಭಾಷೆಯ ಗಣಪತಿ ಆರತಿಯನ್ನು ಹಾಡುವ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡಿಗರನ್ನು ತರಾಟೆಗೆ ತಗೊಂಡಿದ್ದರಲ್ಲದೇ ತಾವೇ ಅನೇಕ ಆರತಿ ಪದಗಳನ್ನು ಬರೆದುಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. (ಅವರ ಮಾತೃಭಾಷೆ ಮರಾಠಿ ಎಂದು ಕನ್ನಡಿಗರು ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.) ಅವರು ನಮ್ಮವರ ಈ ಆರೆತನದ ಮೋಹದ ವಿರುದ್ಧ ಸಿಡಿದು ಹಾಡಿದ್ದು ಏನೆಂದರೆ “ಕನ್ನಡ ದೀಕ್ಷೆಯು ಹೊಂದಿದ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬನು ಆರ್ಯ, ಕನ್ನಡ ತೇಜವು ಸಾರಲಿ, ಕನ್ನಡಿಗರ ಕಾರ್ಯ,
ಕನ್ನಡ ನಡೆ ಇರದವರೇ ಶೂದ್ರರು ಅನಿವಾರ್ಯ.”

ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಆರ್ಯ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ವಿ.ಕೃ.ಗೋಕಾಕರು ತಮ್ಮ ಮರಾಠಿ ಮಡದಿಯ ಮೋಹವನ್ನು ನಿಷ್ಪ್ರಭಗೊಳಿಸಲು ಹಾಕಿದ್ದ ಒಗಟ ಹೀಗಿತ್ತು.

“ಕ್ವಾಟ್ಯಾಗ ಕ್ವಾಟಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಾಗಿಲುಕ್ವಾಟಿ
ಮರಾಠಿ ಒಗಟ ಹಾಕಿದ್ರ ತಿವಿತೇನು ಶಾರದಾನ ಸ್ವಾಟಿ.” (ಶಾರದಾಬಾಯಿ ಅವರ ಮಡದಿ). ಹೆಸರುವಾಸಿ ಪಂಡಿತ, ವಿದ್ವಾಂಸರು, ಎಷ್ಟೊಂದು ಕಳಕಳಿಯಿಂದ ಕನ್ನಡದ ಉಸಿರು ಜ್ವಾಪಾಸನೆ ಮಾಡ್ಯಾರ. ಪಾಪ, ಅವರಂಥ ಸಭ್ಯಸ್ತರು, ಶಿಷ್ಟಾಚಾರ ಸಂಪನ್ನರು ಸಹ ಹೊಟ್ಟಿ ಉರಿಸ್ಕೊಂಡು ಹೀಂಗ ಉದ್ಗರಿಸುವಂಥ ಪಾಳಿಯನ್ನು ಮುಖೇಡಿ ಕನ್ನಡಿಗರು ತಂದಾರ. ಹೌದ್ರೀ; ತಮ್ಮತನವನ್ನು ತಾನs ಕಡೆಗಣಿಸಿದರ ಮೂಲೋಕದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಯೂ ತಮಗ ಠಾವು ಉಳ್ಯಾಣಿಲ್ಲ; ಅಂತರ್ ಪಿಶಾಚಿಯಾಗಿ ಉಳಿಯೋದs ಗತಿ ಆದೀತು. ಚೊಕ್ಕ ಮತವನ್ನು ಸಾರಿದ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಚೊಕ್ಕ ಕನ್ನಡ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳೋದು ಹ್ಯಾಂಗ ಅಂಬೋದನ್ನು ಚಿಂತಿಸಬೇಕಾಗೇದ. ಅರುವತ್ತು ವರ್ಷ ಆದ್ವು ನಮ್ಮ ರಾಜ್ಯ ಆಗಿ; ಆದ್ರೂ ಅರಿವು ಬರಲಿಲ್ಲವೋ ಅಥವಾ ಅಳವು ಉಳಿದೇ ಇಲ್ಲವೋ?

ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವದಕ್ಕೆ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕರೆಯೋಲೆ ಮುದ್ರಿಸಲಿಕ್ಕೆ, ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ರುಜು ಹಾಕುವದಕ್ಕೆ, ಪತ್ರವ್ಯವಹಾರ ಮಾಡುವದಕ್ಕೆ, ಕನ್ನಡದ ಹಾಡು ಹಾಡುವದಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡಿಗರೇ ಹಿಂಜರಿದರೆ, ಹಿಂದೇಟು ಹಾಕಿದರೆ ಕನ್ನಡವನ್ನು ಅರಬರೋ, ಆಂಗ್ಲರೋ, ಅಮೆರಿಕನ್ನರೋ ಬಳಸಿ ಉಳಿಸುವರೇ! ಕನ್ನಡ ತಾಯಿಯ ಮೊಲೆ ಉಂಡ ಮಕ್ಕಳೇ ತಾಯ್ನುಡಿಯನ್ನು ಹೀನಾಯವಾಗಿ ಕಂಡು ಪರಭಾಷೆಗೆ ಪರವಶರಾಗಿ ಹರಕಾಮುರಕಾ ಆದ್ರೂ ಸೈ ‘ನಾವು ಆರೇ ಮಾತಾಡಾವ್ರು, ನಾವು ಇಂಗ್ಲೀಷಿನ್ಯಾಗ ವ್ಯವಹರಿಸಾವ್ರು; ಅರ್ಥ ಆಗಲಿ ಬಿಡಲಿ ಪರಭಾಷೆಯ ಆರತೀ ಪದ ಗಿಳಿಪಾಠ ಮಾಡಿ ದೇವರ ಮೂರ್ತಿಯ ಮುಂದೆ ಧನಿ ತೆಗೆದು ಒದರಾವ್ರು’ ಎಂಬಂಥ ಪರಪ್ರತ್ಯನೇಯ ಬುದ್ಧಿ ಮತ್ತು ತನ್ನತನಕ್ಕೆ ತಿಲಾಂಜಲಿ ತರ್ಪಣಗೈಯುವ ಮನೆಮುರುಕತನ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಪಣ್ಯ ಇನ್ನೂ ಎಷ್ಟು ಕಾಲ ಮುಂದುವರಿಸಾವ್ರು? ತಮಿಳು ಮಾತೃಭಾಷಿಕರಾದ ರಾಜರತ್ನಂ, ಮಾಸ್ತಿ; ತೆಲುಗು ತಾಯ್ನುಡಿಯಾಗಿದ್ದ ಡಿ.ಇ.ಜಿ., ಮರಾಠಿ ಮೂಲದವರಾದ ಬೇಂದ್ರೆ, ಶಂ.ಬಾ., ಮಲಯಾಳ ಮಾತೃಭಾಷಿಕರಾದ ಕಸ್ತೂರಿ, ಕೊಂಕಣಿ ಭಾಷಿಕರಾದ ಗೋವಿಂದ ಪೈ ಮುಂತಾದವರು ಕನ್ನಡತನವನ್ನು ದೇವತ್ವವನ್ನು ಆರಾಧಿಸುವಂತೆ ಆರಾಧಿಸಿದ್ದರು. ಕಾನಡಾ ಹೋ ವಿಟ್ಠಲು, ಕರ್ನಾಟಕು ಎಮ್ದು ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರರು ಪಾಡಿದ್ದರು. ನಮೋ ಕಾನಡೀ ಭಾಷಾ ಎಂದು ಏಕನಾಥ್ರು ಮಣಿದು ವಂದಿಸಿದ್ದರು; ಪುಲ, ಖಾಂಡೇಕರ್, ಶಿರವಾಡ್ಕರಾದಿಗಳು ಗೌರವದಿಂದ ಕನ್ನಡವನ್ನು ಮನ್ನಿಸಿದವರು. ಅಂಥವರ ಅರಿವಿಗೆ ಬಂದದ್ದು ಸ್ವಂತ ಕನ್ನಡ ಕುವರರ (ಕುವರಿಯರೂ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ ಇದರಲ್ಲಿ) ತಲೆಗೆ ಹೊಳೆಯುವದಿಲ್ಲವೇಕೆ? ಕನ್ನಡದ ಕಡೆಗೆ ಬೆನ್ನು ತಿರುಗಿಸಿ ತಮಗರಿವಿಲ್ಲದ ಹೆರವರ ನುಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಡಬಡಿಸುವ ದರಿದ್ರತನ ಯಾಕೆ?

ಕವಿಗೋಷ್ಠಿ ಅಂತ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡರೆ, ನೂರಾರು ‘ಕವಿ’ಗಳು ತಮ್ಮ ತಥಾಕಥಿತ ಕಾವ್ಯ ವಾಚಿಸಿ ಕೊರೆಯಲು ಸಜ್ಜಾಗುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ನವನವೀನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆರತಿ ಪದಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವವರು, ಹಬ್ಬ ಹರಿದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಶುಭಾಶಯಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೊಸೆದು ಶುಭಾಶಯ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊರತರುವವರು, ಮದುವೆ ಮುಂಜಿವೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಬಗೆಯ ಕನ್ನಡ ಒಗಟ ಸಾದರಪಡಿಸುವವರು ಎಷ್ಟು ಜನರಿದ್ದಾರೆ? ಕಲ್ಪನಾಶಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆಯೇ, ಅಂಜುಬುರುಕತನದ ಪರಮಾವಧಿಯೋ ಹೆರವರ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಪದಗಳನ್ನು ಪುಟಪುಟಿಸುವ , ಅರ್ಥ ತಿಳಿಯದೇ ಇದ್ದರೂ ಸೈ, ಅಂದು ತೋರಿಸಿ ಬಿಡುಗಡೆಯ ನಿಟ್ಟುಸಿರು ಬಿಡುವ ಗತಿಗೇಡಿತನ, ಮತಿಗೇಡಿತನ ಇನ್ನೂ ಎಷ್ಟು ಕಾಲ ಮುಂದುವರಿಯುವದು?

ದ.ರಾ. ಬೇಂದ್ರೆಯವರು ಅಳ್ನಾವರದ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಘದಲ್ಲಿ ಗಣೇಶೋತ್ಸವದಲ್ಲಿ (೧೯೩೧)ರಲ್ಲಿ ‘ಸುಖಕರ್ತಾ ದುಃಖಕರ್ತಾ’ ಹಾಡಿದ್ದು ಕೇಳಿ ಕನಲಿ ಕೆಂಡವಾಗಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಗಣಪನ ಆರತಿಗಳನ್ನು ಬರೆದರು. ಕವಿಗಳೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವವರು, ಸಾಹಿತಿಗಳೆಂದು ಮೆರೆಯುವವರು ಈ ಮಾದರಿಯನ್ನ ಮುಂದುವರಿಸಬೇಡವೇ? ಗಣಪತಿಯ ಮುಂದೆ ‘ಗಣಪತಿ ಬಪ್ಪಾ ಮೋರಯಾ ಪುಢಚ್ಯಾ ವರ್ಷೀ ಲೌಕರ್ ಯಾ’ ಅಂತ ಮರಾಠಿ ತಿಳಿಯದ ಕನ್ನಡ ಹುಡುಗರೂ ಕೂಗ್ತಾವೆ. ಈ ಘೋಷಣೆಗೆ ಏನರ್ಥ? ಭಾದ್ರಪದ ಶುದ್ಧ ಚತುರ್ಥಿಯಂದೇ ಮತ್ತೆ ಗಣಪತಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆ ಆಗಬೇಕೆಂದು ನಿಗದಿಯಾಗಿರುವಾಗ ಬೇಗನೇ ಹೇಗೆ ಬರಬಹುದು? ನಡುವೆ ಅಧಿಕಮಾಸ ಬಂದರಂತೂ ಆತ ಬರುವದಕ್ಕೆ ತಡವೇ ಆದೀತು. ಕೇವಲ ಪ್ರಾಸಕ್ಕಾಗಿ ಇಂಥ ಘೋಷಣೆಗಳನ್ನು ಅವರು ಹೊಸೆಯುತ್ತಾರೆ. ‘ಮಾಡಿವರಚೀ ಅಕ್ಕಾ ಮಾರಾ ಪುಲೀಚಾ ಶಿಕ್ಕಾ’, ‘ಚಾಂದೀಚ್ಯಾ ತಾಟಾತ್ ರೂಪಯೆ ಠೇವಿಲೆ ಸತ್ತರ್, ಸಖಾರಾಮರಾವಾನಾ ಲಾವತೇ ಅತ್ತರ್’ ಎಂಬಂಥ ಅರ್ಥವಿರಹಿತ ಘೋಷಣೆ, ಒಗಟ ಅವರಲ್ಲಿ ನಡೆಯಬಹುದು. ಅಂಥವನ್ನು ಆಲಿಂಗಿಸಿ ಅನುಸರಿಸಬೇಕೆ? ಹಾಗೆ ಮಾಡುವದು ‘ಸುಧಾರಕತನವೇ?’

ನಾನಂತೂ ಕಳೆದ ಮೂರು ದಶಕಗಳಿಂದ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಆರತಿ ಪದವನ್ನು ನಮ್ಮ ಗಣಪತಿಯ ಮುಂದೆ ಹಾಡುತ್ತೇನೆ.


ಗಜಾನನ ನಿಜ ಆರತಿ
ಸಿದ್ಧಿ ವಿನಾಯಕ ಬುದ್ಧಿ ಪ್ರದಾಯಕ
ಜಯ ಜಯ ಮಂಗಳ ಮೂರುತಿ
ಸಂಕಟಹಾರಕ ಪಾಪವಿನಾಶಕ
ಬೆಳಗುವೆ ನಿನಗೆ ಆರತಿ ನಾ ಬೆಳಗುವೆ ನಿನಗೆ ಆರತಿ ||ಪ||
ಆನೆಯ ಮೊಗದ ಮೊರಗಳ ಕಿವಿಯ
ಒಂದೇ ದಾಢೆಯ ಠೀವಿಯು, ಒಂದೇ ದಾಢೆಯ ಠೀವಿಯು!
ಸಾನುರಾಗದಿ ಭಕ್ತರ ಸಲಹುವ ನಿತ್ಯ ನಿರಂತರ ನೀವಿಯು
ಶಿಷ್ಟರಕ್ಷಕ ಕಷ್ಟನಿವಾರಕ
ಜಯ ಜಯ ಮಂಗಳ ಮೂರುತಿ ಬೆಳಗುವೆ……..||೧||
ಲಂಬೋದರನೆ ಹೇರಂಬದೇವನೆ
ನೀಡೆಮಗೆ ಅವಲಂಬನ, ನೀಡೆಮಗೆ ಅವಲಂಬನ
ಅಂಬೆಯ ತನುಜನೆ ಇಂಬಾಗು ಎನೆ
ತುಡಿಯುತ್ತಿದೆ ಈ ಹೃನ್ಮನ||
ಅನಾಯಕರಿಗೆ ನೀನೇ ನಾಯಕ ಜಯ ಜಯ ಮಂಗಳ ಮೂರುತಿ ಬೆಳಗುವೆ ನಿನಗೆ……..||೨||

ಆರತಿಯ ನಂತರ ಭಜನೆ
ಮಂಗಳ ಮೂರುತಿ ಮೋರಯ್ಯಾ | ನಮ್ಮ ಕಂಗಳಿಗೆ ನೀ ತೋರಯ್ಯ ||
ವರುಷಾ ವರುಷಾ ಬಾರಯ್ಯಾ | ಹರುಷವ ನಮಗೆ ತಾರಯ್ಯ||
ಕಂಗಳು ಕಾಣಲಿ ನಿನ್ನಯ ಮೂರುತಿ | ಕಿವಿಗಳು ಕೇಳಲಿ ನಿನ್ನಯ ಕೀರುತಿ ||
ಭಕ್ತರ ಮನದಲಿ ನಿನ್ನಾವಾಸ | ನಿತ್ಯ ನಿರಂತರ ನಿನ್ನದೇ ಧ್ಯಾಸ ||
ನಿತ್ಯವು ಪೂಜನೆ ನಿತ್ಯವು ಭಜನೆ | ತನುಮನ ಅರ್ಪಿತ ನಿತ್ಯಾರಾಧನೆ ||
ಇದುವೇ ನಮ್ಮಯ ನಿತ್ಯ ಕಾಯಕ | ಶರಣು ಸಿದ್ಧಿ ಶ್ರೀ ವಿನಾಯಕ ||
ಮಂಗಳ ಮೂರುತಿ ಮೋರಯ್ಯ | ನಮ್ಮ ಕಂಗಳಿಗೆ ನೀ ತೋರಯ್ಯ ||
ವರುಷಾ ವರುಷಾ ಬಾರಯ್ಯಾ || ಹರುಷವ ನಮಗೆ ತಾರಯ್ಯ||
*********************************************************
ಇದೇ ತೆರನಾಗಿ ನವರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ವೆಂಕಟೇಶನಿಗೆ, ಶನಿವಾರದಂದು ಮಾರುತಿಯ ಭಜನೆಯ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಹಣಮಪ್ಪನಿಗ್ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿಯೇ ಆರತಿ ರಚಿಸಿ ಹಾಡುತ್ತೇನೆ. ಈ ಯಾವ ದೇವರೂ ತಕ್ರಾರು ಮಾಡಿಲ್ಲರಿ ; ಭಾಳ ಖುಷಿಯಿಂದ ಕೇಳಿ ಪ್ರಸನ್ನರಾಗಿ ನನ್ನನ್ನು ಕಾಪಾಡುತ್ತ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ನಾನು ಹಾಡುವ ಈ ಆರತಿ ಪದಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದ ನನ್ನ ಇಷ್ಟಮಿತ್ರರು, ನಂಟರು ಕೂಡ ಕನ್ನಡದ ಆರತಿಗಳನ್ನು ಅನ್ನುವಷ್ಟು ಧೈರ್ಯವನ್ನು , ಪ್ರೇರಣೆಯನ್ನು ಆಯಾ ದೇವರ ದಯದಿಂದ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಲು ನನಗೆ ಸಂತಸವೆನಿಸುತ್ತದೆ. ಯಾವ ದೇವರ ಬಗ್ಗೆಯೂ ನಾನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಆರತಿ ಬರೆದು ಕೊಡಬಲ್ಲೆ. ಹಾಡುವ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಮಾಡುವ ಕನ್ನಡ ಭಕ್ತರು ಬೇಕು.

ನೋಡಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ನಿರ್ಮಿತಿಯ ಚಿನ್ನದ ಹಬ್ಬದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ‘ಕ್ನ್ನಡಿಗರಲ್ಲಿ ಸ್ವಭಾಷಾ ಅಭಿಮಾನ ತೀರ ಕಡಿಮೆ’ ಎಂಬ ಅದೇ ಹಳೆಯ ಅವಹೇಳನಕಾರಿ ಪದ ಕೇಳುವ ದೌರ್ಭಾಗ್ಯ ಉಳಿದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ. ವೈಯ್ಯಕ್ತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿಯಾದರೂ ತಿಳಿದವರು, ಸೂಜ್ಞರು, ಸುಶಿಕ್ಷಿತರು ವಿಧಾಯಕ ರೀತಿಯಿಂದ ತಾಯ್ನಾಡಿನ ಹೆಮ್ಮೆಯನ್ನು ದರ್ಶಿಸುವ, ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಎಚ್ಚರ ಹೊಂದಿರಬೇಕಲ್ಲವೇ? ‘ದೈವವಿದ್ದೂ ದತ್ತಗೇಡಿ’ ಎನ್ನುವ ನುಡಿಗೆ ಪಕ್ಕಾಗದಿರೋಣ; ಸ್ವಾಭಿಮಾನಿ ಹೆರವರ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿದ್ದೂ ಅವರಿಂದ ಪಕ್ಕಾತನ ಕಲಿಯದಿದ್ದರೂ ಹೇಗೆ? ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ಅಭಿಮಾನಿಗಳಾಗಿ ಎಂದು ಹೇಳುವದೇ ಒಂದೇ ಗೊಮ್ಮಟನಿಗೆ ಚಡ್ಡಿ ಏರಿಸೋದು ಒಂದೇ ಎಂದು ಲೇವಡಿ ಮಾತು ಇದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಎಡೆ ನೀಡದಂತೆ ಎದೆಗಾರಿಕೆ ತೋರಿಸಬೇಕಿದೆ. ಪುನಶ್ಚ ‘ಹರಿ ಓಂ’ ಎಂದು ಸಜ್ಜಾಗಬೇಕಿದೆ ಸರೀನಾ?
---ಅನಂತ ಕಲ್ಲೋಳ